Mszyce, dlaczego są szkodliwe i jak z nimi walczyć?
Szkodliwość mszyc z pewnością znana jest wszystkim ogrodnikom – zarówno tym mniej, jak i bardziej doświadczonym. Jak sobie z nimi poradzić?
Mszyce to owady z rzędu pluskwiaków. Szkodniki te posiadają miękkie, delikatne i niewielkie ciała. Mierzą one nie więcej niż około czterech milimetrów długości, mają bulwiasty odwłok i są silnie zróżnicowane kolorystycznie. Żywią się sokiem z roślin, wysysają go za pomocą specjalnych aparatów. Te czynności są dla roślin zabójcze, gdyż;
Potrafią pobrać ilość soku równą ⅓ swojej masy a występując w dużych zbiorowiskach, potrafią wyssać z rośliny większość z jej płynów w stosunkowo krótkim czasie. Żerowanie mszyc powoduje żółcenie, brązowienie liści oraz zniekształcenia (skręcenia) pędów zieleni. Hamuje to wzrost roślin, spadek plonów, a nawet ich zamieranie.
- Mszyce podczas żerowania (wysysania soku) powodują mechaniczne uszkodzenia tkanki roślinnej i w ten sposób przenoszą wirusy, czyli mszyce są wektorami patogenów. Zwykle przenoszą je skrzydlaci przedstawiciele tego gatunku. Przykładami wirusów przenoszonych przez różne gatunki mszyc są: wirus S ziemniaka, wirus mozaiki lucerny, wirus mozaiki ogórka, wirus liściozwoju ziemniaka, wirus nekrotycznej żółtaczki sałaty, wirus mozaiki fasoli, wirus mozaiki grochu, wirus mozaiki papryczki chili.
objawy wirusa mozaiki fasoli
- Niestrawione resztki w postaci tzw. spadzi (kleista substancja) mszyce wydalają za pomocą specjalnych syfonów. Wydzielana spadź stanowi pożywkę dla rozwoju grzybów oraz uniemożliwia liściom przyjmowanie światła.
CYKL ROZMNAŻANIA
Mszyce przeżywają zimę pod postacią jaj – tym sposobem potrafią przetrwać środowiskowe warunki ekstremalnej temperatury i wilgoci. Wszystkie mszyce wykluwające się z jaj zimowych to samice pozbawione skrzydeł. Samica przeżywa dwadzieścia pięć dni, wprowadzając w tym czasie na świat do osiemdziesięciu nowych osobników. Po upływie kilku kolejnych generacji na roślinie - żywicielu może zabraknąć miejsca. Na tym etapie rodzi się więc pokolenie mszyc skrzydlatych, zdolnych migrować do innych żywicieli. Gdy zbliża się jesień, pojawia się pokolenie obejmujące osobniki zarówno żeńskie, jak i męskie. Zapładniane przez samców samice składają w zajmowanych roślinach zimowe jaja, domykając tym samym cykl.
postać skrzydlata mszycy
METODY WALKI Z MSZYCAMI
1. chemiczne – pestycydy, środki ochrony roślin dostępne w sklepach ogrodniczych
2. biologiczne, czyli inne owady, które są naturalnymi wrogami, ponieważ odżywiają się mszycami jak biedronkowate i sieciarki, w tym złotookowate. Warto chronić te owady oraz uprawiać takie gatunki roślin, które mogą być dobrym siedliskiem dla ich rozwoju.
biedronka żerująca na mszycy
3. uprawowe
- powstrzymywanie się od nadmiernie intensywnego stosowania nawozów azotowych
- eliminowanie chwastów mogących służyć za środowisko dla magazynowania jaj i okazów dorosłych mszyc
- usuwanie pozostałości po zbiorach
- mycie narzędzi ogrodniczych mydłem potasowym, aby nie przenosić patogenów
- uprawa roślin barierowych tzn. odstraszających mszyce i odpornych na wirusy przenoszone przez mszyce. Rośliny te są fizyczną barierą dla uprawy głównej od skrzydlatych mszyc oraz mają za zadanie zneutralizowanie wirusów znajdujących się na narządach gębowych mszyc. Poprzez nakłucie, mszyca zostawia wirusy na odpornej roślinie barierowej i dalej ich nie przenosi.
- mechaniczne – ręczne usuwanie szkodników
- domowe – ekologiczne, stosowanie dostępnych w gospodarstwie (kuchni) środków (ocet, czosnek, soda oczyszczona, mydło potasowe)
Walka z mszycami jest trudna, a proponowane sposoby zwalczania mogą zapobiec atakom lub ograniczą je do minimum.
